Öncelikle bir yazı önerisi ve özeti ile başlamak istiyorum.
http://www.artofmanliness.com/2015/08/31/shadow-work-and-the-rise-of-middle-class-serfdom/
Bu yazı günlük hayatta herkesin meşgul ve yorgun olmasının gerçekliğini sorgulayarak günümüzde bir insanın üzerine ek sorumluluk olarak binen işleri tanımlıyor: sabahları ütücü, öğle yemeğinde garson, yolda benzinci, manav, bankacı, seyahat acentası… Eskiden bu işleri yapan çalışanlar artık işten çıkarıldılar ve bu işler bizlere ek iş olarak geliverdi. Dolayısıyla günde 8 saat çalıştığımızı zannederken aslında günde belki 4 saat giydiğimiz bu farklı şapkalar için çalışıyoruz.
Bu farklı şapkalar da sürekli karar vermek zorundayız, seyahat için en uygun uçağı bulmak heyecanlı olmakla beraber çok da yorucu, her bir karar insanı yoruyor. Seçenekleri değerlendirmek, karar vermek ve iradeyi kullanmak insanın enerjisini tüketiyor. Üstelik her bir web sitesine aynı verileri bin kere girmek artık web’i pratik bulmaktan ziyade yük haline getiriyor. Sürekli meşgul olma hali sürekli yorgun olma halini doğuruyor.
Örneğin:
- THY’den yüzüncü kez eşime ve çocuğuma bilet alıyorum, hala TC Kimlik, Miles & Smiles, doğumgünü verilerini saklamayı beceremiyor. Çalışmayan sinir bozucu “verilerimi sakla” opsiyonu da cabası.
- İşyeri değiştiriyorum, bankalar, alışveriş siteleri, fatura adresleri… kabusa dönüşüyor.
- Periyodik olarak eve alışveriş yapıyorum, örneğin Migros sanal marketten, favori ürünler sekmesi var ama etkin çalışmıyor, ürünleri tek tek favori olarak işaretlemen gerekiyor. Eski alışverişlere tek tek açıp bakman gerekiyor, kardeş yapsana şundan bir istatistik, koysana en sık aldıklarımı tepeye, al sana favori listesi.
- Alışveriş sitesine giriyorum elbise bakacağım, her seferinde baştan bedene göre filtrele, fiyata göre sırala. Kardeş bilmiyor musun bedenimi, hep senden alıyorum ürünleri? Falcı bacı bile çok sayıda profil saklıyor haberin var mı? Yarattırsana bana kendi profilimi, tercihlerimi. Veya daha iyisi, eski aldıklarımın istatistiklerine bakarak profil önerisi yapsana… O profile göre ürün seçsene… Amazon’da bile profil yaratmaca yok, ne enteresan.
Bu bağlamda bir ihtiyacı karşılayacak bir iş fikrim var. Kişisel asistan – kişisel verileri saklı tutabilen concierge servisi.Tercihlerimi ya zaman içinde biriktirip ya da benden alarak öneri şekillendirip, tek tuşla alım yapmamı sağlayacak. Bu servis tüm bu detayları yönetmekle sorumlu, dolayısıyla veri yönetiminde de veri gizliliğinde de başarılı olması gerekecek. Yukarıdaki problemlerimi çözmekle kalmayıp:
- Tatil istediğimde daha önce gittiğim yerlere benzer (benzer dediğim bütçe ve kalite) önerisi yapacak.
- Oteli ayarladım mı, en uygun uçak alternatiflerini gönderip “almak için tek tık yeterli” diyecek.
- Azıcık uçayım mı: geçen sene tatilden önce aldığım ürünleri hatırlatıp (Boyner’den güneş kremi, Migros’tan sinek kovucu) bunlar hazır mı diyecek.
- Foursquare’den gittiğim yerlere bakıp, gittiğim yerde benzer mutfak/fiyat/kalite dengeli yerleri önerecek. Hatta rezervasyon yap seçeneğini sunacak.
- Her gün Starbucks’tan kahve içiyorsam seyahatteyken lokasyonuma bakıp en yakın Starbucks’ı önerecek mesela. Lokal kahve dükkanını sevene ise onun en iyisini önerecek.
- Hayalimdeki bu şirket, diğer kurumlarla arayüz oluşturarak verilerimi de alacak – Facebook kullanarak diğer sitelere girmek gibi. Örneğin Migros alışverişlerimi çekecek, tüketim sıklığını bile analiz ederek alışveriş listemi o önerecek.
Çok mu zor ya? Olmamalı. Bunların hepsi entegrasyon ve veri yönetimi ile yapılabilir işler, kimi sitelerde var olan özellikler.
Bir girişimci lütfen çıksın ve kurtarsın bizi bu angaryalardan.