Bir işe girişmekten çekindiğimiz veya başaramadığımızda genellikle suçu 2 yerde ararız:

• Dış faktörler, engeller, koşullar, diğerleri vb. Yani elimizde olmayan sebepler.
• Kendi becerilerimizin yeterli olmaması.

SHRM2016’da (1) en beğendiğim konuşmacılardan biri Alan Fine, buna 3. bir madde ekliyor: interference, yani parazit. Yine en beğendiğim konuşmacılardan Amy Cuddy ise paraziti azaltmak için son derece basit bir yöntem öneriyor: duruşunuzu düzeltmek.

Önce parazitten başlayalım. Alan Fine konuşmasının başında dinleyicilere bir soru sordu ve 30 saniye verdi. 30 saniye sonra aranızdan 3 kişiyi sahneye anlatmak için çağıracağım dedi. Sizin de başınıza gelmiştir elbet, gözünüzün önüne salonun nasıl olduğunu getirebiliyorsunuzdur, konuşmacı da bizi bizlere yansıttı: göz kaçırmalar, rahatsız kıpırdanmalar, saçla burunla oynamalar, meşgul görünmeler… Bu yansıtmadan sonra bize duygumuzu sordu. Ve bu duygunun sahneye çıkıp konuşmak konusunda bizi nasıl etkilediğini. Sonuçta böyle bir soruyu sahneye çıkıp anlatamayacak kimse yoktu seyirciler arasında, ama korku hepimizi ele geçirmişti.

İşte bu duyguya, yapamama  korkusuna, koçlukta ‘iç eleştirmen’ adını taktığımız, bizi sürekli olumsuz konuşmaları ile engelleyen iç sese parazit diyor. Parazitin insanın en iyi haline, en iyi performansına ulaşmasının önündeki engel olduğunu söylüyor:

Performans = Kapasite – Parazit

Parazit’in üzerinizde etkisini fark etmek ve onun size ne söylediğini anlamaya çalışmak bu durumu yönetmenin ilk adımı.

Orada otururken aklıma 3 soru geldi, kendime hatırlatmam gereken:

• Parazitim / iç eleştirmenim bana ne söylüyor? Bunu yapabileceğimi bildiğime göre onu dinlememeyi seçebilir miyim? Sesini kısabilir miyim?
• Çalışanlarımın parazitlerine, dolayısıyla performanslarına nasıl etki ediyorum? Onların parazitlerini besliyor muyum sesini kısmalarına destek mi oluyorum?
• Kızımın parazitlerine, dolayısıyla hayatla başa çıkabilme kapasitesine nasıl etki ediyorum?Parazitlerini besliyor muyum sesini kısmasına destek mi oluyorum?

Alan Fine parazitten kurtulmanın yolunu odaklanmak olarak açıklıyor. Anda olup yapacağın işe odaklanmak.

Amy Cuddy ise bedenimizin psikolojimiz üzerindeki etkisi üzerine uzman, bu konudaki TED videosu 9 milyon kez izlenmiş bir sosyal psikolog. Başarımızı engelleyen şeyin anda olmamak olduğunu, anda olmamanın da kendini güçsüz hissetmenin bir sonucu olduğunu söylüyor. 

Güçlü olma duygusu bizi harekete geçiren ve olasılıkları fırsat görmemizi sağlayan, anda olmamızı sağlayan şey…

Sonra bedenimizin duygularımız üzerinde yaptığı etkiye geçiyor. Bedenimizin daha ‘geniş’ duruşlarının bizi daha ‘güçlü’ hissettirdiğini, daha güçlü hissettiğimizde an’da olduğumuzu ve hikayemize inandığımızı, ve bunun da başarımıza etki ettiğini anlatıyor. 

Kollarını havaya kaldırmak dünyada 300 kültürde güç ve başarı ile eşleşiyor. Evinden çıkmamış adama bile sorduklarında aynı cevabı alıyor araştırmacılar. Esneme/ genişleme kendimizi güçlü hissettiğimizde yaptığımız bir şey.

Bedenini kullanarak psikolojini hazırlamaya en görkemli örneklerden biri Yeni Zelandalı sporcuların haka dansı 🙂 Maçtan (eskiden savaştan vs önce) yapıyorlar. Kendilerini an’a getiriyorlar ve odaklanıyorlar:

Cuddy penaltı vuruşunun sonucunun en isabetli tahmin eden göstergenin atış öncesi futbolcunun duruşu olduğunu anlatıyor. Güçlü duruşta olan adayların daha sık işe alındığını (çünkü onlar hikayelerine inanarak anlatıyorlar)…

Cuddy’nin power pose – güç duruşu dediği eller belde, bacaklar iki yana açık duruşta 2 dakika geçirince – acıyı daha az hissediyorsun, daha fazla sayıyı hafızana alabiliyorsun… Testesteron seviyesini %11 kadar arttırıp cortisol seviyelerini %27 azaltabiliyor.

Sanırım beni en çok etkileyen ise bu araştırma oldu. Deneklere 5 dakika boyunca bir cihaz veriyorlar: iphone, ipad, laptop ve büyük ekranlı mac. Sonra cihazlardan uzaklaştırıp “şimdi gidiyorum, 5 dk içinde geleceğim, gelmezsem odadan çık beni bul” diyorlar. Bu grafik cihaza göre deneklerin dışarı çıkma oranı! Siyahlar çıkanların oranını belirtiyor. İphone bedenini ‘daralttığı’ için özgüvenini, ne kadar anda olduğunu ve ne kadar güçlü hissettiğini etkiliyor.

Özetle, gün içinde özgüven artışına, güç duygusuna ihtiyacınız olursa sadece 2 dakika ‘güç duruşunda’ durun. 

Amy’nin videosuna göz atmak isterseniz: